PARSABAN

Cultuurhistorische reizen

Groepsreis Jordanië

'Mythen van mozaïek'  (13 dagen)

Dagprogramma groepsreis Jordanië

Dag 1: Amsterdam - Amman
Vandaag vliegt u van Amsterdam naar Amman waar u zult overnachten in een goed hotel in Amman.

Dag 2: Amman - stadstour
We beginnen de dag met een bezoek aan het nieuwe en ruim opgezette Jordan Museum om een goede indruk te krijgen van de geschiedenis van Jordanië. Van alle opgravingsplaatsen die we tijdens de reis zullen aandoen zijn hier bijzondere artefacten te vinden.
Erna brengen we een bezoek aan het Nymfaeum: de Romeinse heilige fontein uit de 2e eeuw die ooit gevoed werd door de Seil Amman-rivier. Vlakbij ligt aan de voet van de citadel het Romeins theater en enkele prachtige Korinthische zuilen van de voormalige Romeinse collonadestraat.
Vanaf het Romeins theater vervolgen we onze weg omhoog naar de Jbel al-Qala’a van Amman.
Al voor de komst van de Romeinen werden politiek, religie en bestuur in de regio vanuit deze citadel bestierd. De prachtige tempel van Hercules is een markant herkenningspunt, maar nog interessanter is de Omajjadische stad die nergens zo goed en compleet bewaard is als hier.
De citadel bevat daarnaast een fijn archeologisch museum en prachtige uitzichten over de stad.

We eindigen onze dag met een bezoek aan de King Abdullah-moskee met zijn Iraans aandoende lichtblauw geglazuurde koepel. Het betreft de grootste moskee van Jordanië en is nauw verbonden met het huidige Hasjemitische koningshuis. We overnachten in Amman.

Dag 3: Amman - Umm Qais - Jerash - Amman
Vandaag vertrekken we in de ochtend naar de opgravingen van Gedara: een belangrijke stad van de Decapolis, gelegen in het noordelijkste puntje van Jordanië. Via de prachtige Romeinse decumanus lopen we naar een bijzonder Romeins Mausoleum en vroegchristelijke basilica. Behalve vanwege deze bijzondere opgravingen is Gedara bekend om zijn uitkijkplatform waar je zicht hebt op de betwiste Golanhoogte, Syrië, Israël en het Meer van Tiberias. In een mooi Osmaans koopmanshuis, Bait Rusan, is een klein maar fijn archeologisch museum.
We lunchen in Umm Qais met een magnifiek uitzicht over het Meer van Tiberias. Na de lunch rijden we naar Jerash. De opgraving van deze antieke stad, Gerasa, betreft een van de best bewaard gebleven laatantieke provinciesteden van het Nabije Oosten. De bloei van de stad bereikte een hoogtepunt in de 2e eeuw n.Chr. toen Keizer Trajanus het Nabatese rijk inlijfde en Gerasa een belangrijk centrum werd in de nieuwe provincie Arabia. Keizer Hadrianus bracht in 129-130 persoonlijk een bezoek aan de stad waarvan de indrukwekkende poort van Hadrianus getuigt. Bijzonder is ook het ovale forum van Gerasa dat met zijn unieke en toch harmonieuze vorm een overweldigende indruk maakt.
De tempel van Zeus, het prachtig zuidelijk theater, het driekerkencomplex met een gave mozaïekvloer en de indrukwekkende tempel van Artemis maken van Jerash een bezienswaardigheid van de eerste orde. We overnachten in Amman.

Dag 4: Amman - Pella - Salt - Amman
Vandaag rijden we eerst naar Pella; een weinig bezochte maar zeer interessante archeologische bezienswaardigheid in Jordanië. De stad is sinds het Neolithicum bijna continu bewoond geweest. Tijdens de Hellenistische periode vormde de stad samen met andere gelijkgestemde steden in de regio een politiek en cultureel verbond dat bekend staat als de 'Decapolis', een alliantie die groeide in aanzien en economisch belang onder Romeinse jurisdictie.
Pella beleefde haar grootste bloei tijdens de Byzantijnse periode, toen het een bisdom was in de provincie Palaestina Secunda.
In de islamitische tijd, na 635, werd de stad een deel van de Jund al-Urdunn (provincie Jordanië). Naast de opgegraven ruïnes uit de Grieks-Romeinse periode, waaronder een Odeon (theater), zijn er overblijfselen te bewonderen van een Chalcolithische nederzetting uit het 4e millennium voor Christus, de overblijfselen van ommuurde steden uit de brons- en ijzertijd, Byzantijnse kerken en huizen, een vroeg-islamitische woonwijk en een kleine middeleeuwse moskee.

Hierna rijden we zuidwaarts naar de prachtige stad Salt (UNESCO werelderfgoed).
Salt zou gebouwd zijn door het Macedonische leger tijdens het bewind van Alexander de Grote. De stad stond in de Byzantijnse tijd bekend als Saltus en was de zetel van een bisdom. In die tijd werd de stad beschouwd als de belangrijkste nederzetting op de oostelijke oever van de rivier de Jordaan. De Romeinen, Byzantijnen en Mamelukken droegen allemaal bij aan de groei van de stad, maar het was aan het einde van de 19e eeuw – tijdens de Ottomaanse overheersing- dat Salt zijn meest welvarende periode beleefde. Het was het belangrijkste administratieve centrum voor de omgeving en in de jaren 1920 leek het de waarschijnlijke keuze voor de hoofdstad van de nieuwe onafhankelijke staat Transjordanië. Salt werd echter ingehaald door het meer centraal gelegen dorp Amman. Het resultaat is dat Amman is omgevormd tot een bloeiende moderne stad, terwijl Salt de charme van een kleine stad heeft behouden.
Vanwege zijn geschiedenis als Ottomaans regeringscentrum, is Salt gevuld met prachtige Ottomaanse architectuur in klassieke stijl.
Onmiddellijk herkenbaar zijn de Ottomaanse huizen met hun langgerekte ramen. Een reeks hoge Ottomaanse minaretten torent boven het dorp uit, samen met kerktorens, aangezien Salt ook bekend staat om zijn christelijke gemeenschap.

We zullen vandaag slenteren door de pittoreske straatjes van deze sfeervolle en charmante stad en kennis maken met de rijke geschiedenis en unieke architectuur die de stad tot een UNESCO werelderfgoed heeft gemaakt.
We overnachten in Amman.

Dag 5: Amman - Umm aj Jimal - Qasr al Hallabat - Qasr Azrag - Azraq
Vandaag verlaten we Amman en rijden naar Umm aj-Jimal (Moeder der Kamelen), gelegen in een eeuwenoude lavastroom van het basaltplateau van Hauran. In de antieke tijd was dit vruchtbaar gebied waar tot de 3e eeuw n.Chr. de inwoners een rustig boerenbestaan leidden.
Aan het eind van de 3e eeuw werd een versterkte stad vlak ernaast gebouwd als grenspost langs de verdedigingslinie van het Romeinse rijk.
Tot in de tijd van de Omajjaden was de stad van belang maar in 747 werd de stad door een aardbeving verwoest en nooit meer bewoond.
Het archeologisch onderzoek is nog gaande en men heeft een plaats op de Unesco-lijst aangevraagd mede op grond van het bijzondere watersysteem dat door lokale bewoners nog steeds wordt gebruikt.
Er zijn ruim 150 gebouwen gevonden, opgetrokken in zwart basalt dat nog steeds zo’n indruk maakt dat de oude bijnaam ‘zwart juweel van de woestijn’ niet vreemd in de oren klinkt. Na het bezoek aan Umm aj Jimal rijden we verder naar Qasr al-Hallabat, gebouwd onder Trajanus en Hadrianus als verdediging tegen de Parthen. Onder Caracalla werd het vergroot tot een castellum met hoektorens.
De Omajjaden bouwden begin 8e eeuw op de fundamenten een nieuwe vesting met ernaast een moskee met een prachtige mihrab en een wonderschone ingangspoort met geschulpte boog welke nog te bewonderen is. Op zwarte steenblokken zijn in het castellum lange Griekse inscripties te vinden van de Byzantijnse Keizer Anastasius, en een enkele steen laat zelfs een Nabatese tekst zien.

We eindigen de dag in Azraq, een kruispunt van wegen naar Irak en Saoedi-Arabie. Er wonen Tsjetjenen uit de Kaukasus, Druzen uit Syrië en Libanon, en vluchtelingen uit Irak en Syrië. In het door Druzen bewoonde deel van Azraq ligt Qasr al-Azraq. Dit kasteel, opgebouwd uit basaltblokken, dateert uit de laat-Romeinse tijd toen de grens moest worden beschermd tegen bedoeïenenstammen uit Arabië maar is vooral bekend omdat T.E Lawrence hier met zijn Arabische troepen verbleef alvorens Damascus aan te vallen.
We overnachten in de comfortabele en eco-vriendelijke Azraq lodges, onderdeel van een project om het drasland van Azraq te behouden en verloren moerasgebied terug te winnen.

Dag 6: Azraq Wetland Reserve - Qasr Amra (Unesco) - Qasr Kharanah - Madaba
Azraq heeft niet alleen al eeuwenlang een sleutelpositie ingenomen door haar strategische ligging, maar is ook van groot belang vanwege haar drasland, gevoed door vier bronnen uit de Jbel Druz in Syrië. In de ochtend brengen we een bezoek aan het helaas ernstig geslonken Azraq Wetland Reserve waar tweemaal per jaar vele trekvogels neerstrijken.
We maken een wandeling over houten loopbruggen langs de randen van de Ain Soda en bezoeken een schuilhut waar je vele soorten vogels en waterbuffels kunt spotten. Ook buiten het trekseizoen is het hier een walhalla voor vogelaars. Na deze mooie ochtendwandeling vertrekken we vanuit Azraq naar Qasr Amra (Unesco): een kleine prinselijke residentie uit de Omajjadentijd.
Alle gewelven en muren van deze kleine residentie zijn bedekt met formidabele fresco’s uit de 8e eeuw die tonen dat de vroeg-Arabisch-islamitische kunst werd beïnvloed door de Romeinse, Byzantijnse en Perzische kunst. De schilderingen geven interessante informatie over het leven in de 8e eeuw en de manier waarop de Omajjadendynastie zich wilde presenteren.

Niet ver van Qasr Amra ligt Qasr Kharanah dat aandoet als een fort maar vermoedelijk een karavanserai is geweest. Het prachtige vierkante kalkstenen gebouw met zijn halfronde torens, fraai versierd met een zigzag-rand van bakstenen, is goed bewaard gebleven en een lust voor het oog. Vanaf de binnenplaats zijn via de trap enkele bovenvertrekken met fraaie details te bewonderen.

Van Qasr Kharanah rijden we door naar Madaba, een sympathiek stadje met magnifieke mozaïekvloeren uit de Byzantijnse tijd. We brengen aan het eind van de dag een bezoek aan het bekendste mozaïek van Madaba: het pelgrimsmozaïek in de Sint-Joriskerk. Dit mozaïek is uniek omdat het de oudste landkaart van Palestina weergeeft. We overnachten in Madaba.

Dag 7: Madaba - Mount Nebo - Madaba
In de ochtend maken we een wandeling door Madaba. Over de oude Romeinse decumanus lopen we naar deartelaarskerk met een bijzondere mozaïekvloer waar in islamitische tijd helaas de menselijke figuren zijn uitgehakt. We vervolgen onze weg naar het archeologisch park waar de Hippolytushal zich bevindt met een magnifieke mozaïekvloer waarover veel te vertellen is.
In de Mariakerk ernaast bevindt zich een interessant en indrukwekkend mozaïek van concentrische cirkels uit de tijd van de Abbasiden. Daarna vervolgen we onze weg naar de kerk van Johannes de Doper met vele mooie oude foto’s van christenen die vanuit Kerak naar Madaba vluchtten.

Na een heerlijke lunch in een oud Madabees huis, vertrekken we naar Mount Nebo. Deze bergrug heeft twee toppen; op de eerste top zou Mozes hebben uitgekeken over het Beloofde Land en op de tweede top zou de Bijbelse stad Nebo hebben gelegen.
Behalve een prachtig uitzicht vanaf de plek waar Mozes heeft gestaan, biedt de berg de fundamenten van een kerk uit de 4e eeuw met gave mozaïekvloeren die geïncorporeerd zijn in een fraai opgetrokken nieuwe kerk.

Aan het eind van de middag keren we terug naar Madaba en heeft u nog tijd om op eigen gelegenheid in de winkelstraatjes rond te struinen.
We overnachten in Madaba.‍

Dag 8: Madaba - Umm ar Rasas (Unesco) - Machaerus - Dead Sea Panoramic View - Ma’in Hot Springs
Vandaag verlaten we het sympathieke Madaba, maar niet voordat we een stop hebben gemaakt bij de Apostelkerk met als hoogtepunt een op de vloer gelegen prachtig medaillon met de personificatie van Thalassa. Erna vervolgen we onze weg naar Umm ar Rasas (Unesco).
Hier zijn de ruïnes te zien van het Romeinse legerkamp Kastron Mefaa dat na instorting van de Romeinse grenslinie een Byzantijns stadje werd.
In de oude Byzantijnse Stephanoskerk ligt het laatste mozaïektopstuk van deze reis dat onder meer acht panelen laat zien van Palestijnse en Jordaanse steden. In Umm ar Rasas bevindt zich ook een bijzondere toren die vermoedelijk de verblijfplaats van een eenzame pilaarheilige is geweest.
Na ons bezoek aan Umm ar Rasas vertrekken we naar Mukawir om het fort van Herodes de Grote te bezichtigen. Machaerus was tijdens de Joodse opstand een haard van verzet en is ook het fort waar volgens de Bijbelse verhalen Johannes de Doper werd onthoofd door Herodes Antipas.
Behalve de resten van het paleis van Herodes en een badhuis biedt de heuvel onovertroffen uitzichten. Vanaf Mukawir rijden we door naar het Dode Zeecomplex. Vanaf het complex is het uitzicht over de Dode Zee, de West Bank en de Jordaanse Riftvallei subliem.
Ook is er een interessant en overzichtelijk museum over de geologische ontstaansgeschiedenis van de Dode Zee.

We eindigen de dag in het prachtige resort rondom de hete bronnen van Ma’in. Deze natuurlijke bronnen liggen in het dal van Wadi Zarqa Ma’in in een oaseachtige setting met diverse watervallen. Het hoge mineraalgehalte van het water met temperaturen van 45 en 60 graden heeft een heilzame werking. We overnachten in het Hot Spring Resort van Ma’in.

Dag 9: Ma'in - Wadi Rum (Unesco)
Vanuit Ma'in rijden we naar de indrukwekkende woestijn Wadi Rum.
Wadi Rum wordt al sinds de prehistorie bewoond door vele menselijke culturen, waaronder de Nabateeërs die hun sporen hebben nagelaten in de vorm van rotstekeningen, inscripties en tempelruïnes.
Bij aankomst in Wadi Rum maken we met 4x4-terreinwagens een onvergetelijke tocht langs de Khazali Canyon, een diepe kloof met veel rotstekeningen en inscripties, en de berg Anfashieh met zijn indrukwekkende verschijning en talloze Thamudische en Nabatese inscripties en goed zichtbare rotstekeningen van mens en dier. De zandduinen van Al Hassani nabij Anfashieh zijn de spectaculairste zandduinen van Wadi Rum. Daarna vervolgen we de woestijnroute langs de Alameleh-inscripties van dromedarissen en wilde dieren op de hoge rotswand en de kleine kloof, Siq Umm Tawaqi, met een steengravure van T.E. Lawrence.
We dineren en overnachten in een comfortabel en luxe kampement in de woestijn van Wadi Rum.

Dag 10: Wadi Rum- Shobak - Klein Petra - Petra
We rijden vandaag langs een mooie bergroute naar het kasteel van Shobak.
Dit kruisvaarderskasteel werd in 1115 gebouwd door koning Boudewijn van Jeruzalem en in 1189 veroverd door Saladin. Nadien hebben de Ajjoebiden en Mamelukken het kasteel verder verfraaid, waarvan diverse details getuigen.
Na een bezoek aan het kasteel van Shobak rijden we naar Siq al Barid, ook wel bekend als Klein Petra. Deze kleine kloof vormde vermoedelijk een voorstad van Petra waar karavaangoederen werden opgeslagen en geregistreerd. Meteen aan de ingang staat een gave klassieke graffaçade en ook in de kloof is een mooie graffaçade te bewonderen en een triclinium met enkele unieke fresco’s. De trap aan het eind van de kloof gaf vroeger toegang tot Petra.
Vanaf Siq al Barid rijden we naar Wadi Musa voor een bezoek aan het mooie museum met vele fraaie artefacten uit Petra en toegankelijke informatie over de watersystemen, graffaçades, taal, religie, en gebruiken van de Nabateeërs. Dit museum is een absolute aanrader ter voorbereiding op onze excursie in Petra de volgende dag. We overnachten in Wadi Musa.

Dag 11: Excursie Petra (Unesco) - Dode Zee
Vandaag starten we onze excursie naar Petra op het wandelpad van Bab as Siq. Aan deze weg liggen een aantal interessante blokgraven en het imposante Obeliskengraf. De weg geeft toegang tot de smalle kloof, de Siq, die vroeger en nu nog steeds de indrukwekkende toegangspoort tot Petra vormt. In de kloof van 1,5 kilometer zijn in de zijwanden gave votiefmissen voor de god Dhusara, uitgehakte waterkanalen en bijzondere voorstellingen in reliëf te vinden. Aan het eind van de kloof openbaart zich langzaam het unieke zicht op het wonderschone Schathuis. Een ervaring om nooit te vergeten.
Na stil te hebben gestaan bij de unieke pracht van het Schathuis, vervolgen we de wandeling in de richting van het westelijk theater via een straat geflankeerd door imposante uitgehakte graffaçades met interessante motieven. Voorbij het theater slaan we af van de drukbezochte hoofdstraat en lopen we omhoog in de richting van drie indrukwekkende graffaçades; het Urnengraf, het Korinthische graf en het Paleisgraf.
Via de rustige bergzijde met prachtig zicht op het oude centrum van Petra lopen we naar de Byzantijnse Papyruskerk met goed bewaarde mozaïekvloeren en de Tempel van de Gevleugelde Leeuwen. Na een pauze bij een Rest House met mooi zicht op de Grote Tempel van Petra, dalen we af naar het prachtige Qasr bint al-Firaun. Dit betreft het best bewaard gebleven Nabateese gebouw van Petra en is gewijd aan de Nabateese god Dhusara. We wandelen terug via de imposante decumanus die de Romeinen maakten van de geplaveide hoofdstraat via de poort die in 114 n.Chr. werd opgericht ter ere van keizer Trajanus. Het klapstuk aan deze weg is de Grote Tempel met twee terrassen boven elkaar en een mooi geplaveide cour met driedubbele zuilenrijen. Aan het eind van deze colonnadestraat bevindt zich het nymfaeum, ooit een grote pronkfontein. Erna lopen we over de hoofdstraat terug naar het Schathuis voor een laatste blik op dit wereldwonder. Vanaf hier zult u worden vervoerd naar de uitgang. U heeft dan een memorabele maar niet moeilijke wandeling van bijna 10 kilometer langs de belangrijkste bezienswaardigheden van Petra achter de rug. Bij de uitgang arriveren we rond 16:00 uur waar u wordt opgewacht door de bus die ons naar ons hotel aan de Dode Zee brengt.

Dag 12: Dode Zee - Betanie (Unesco) - Dode Zee
Vandaag maken we een excursie naar de doopplaats van Jezus Christus: Betanie. Deze plaats heeft extra betekenis omdat de eerste vijf discipelen elkaar hier ontmoetten. Vanuit alle delen van de wereld zijn in Betanie kerken, kloosters en een moskee gebouwd. Zo is er een Byzantijns kloostercomplex, een koptisch-Armeens, een rooms-katholiek en een Grieks-orthodox kerkje met mooie muurschilderingen van Jezus en Johannes de Doper. Ook is er een bijzondere kerk waar Jezus zijn kleed zou hebben afgelegd om gedoopt te worden en natuurlijk is er een kerk gewijd aan Johannes de Doper. Betanie is niet alleen van significante archeologische en religieuze betekenis maar is zeker ook ecologisch van belang. Het is gelegen in een uniek zoutig moerasgebied dat wordt bewoond door vele vogels. Na de bijzondere excursie aan dit vroegchristelijke pelgrimsoord keren we terug naar het resort aan de Dode Zee waar u in de middag nog een duik kunt nemen in het zwembad, kunt dobberen in de Dode Zee of u kunt (laten) insmeren met de reinigende Dode Zeemodder.
We overnachten in een resort aan de Dode Zee


Dag 13: Dode Zee - International Airport Amman - Amsterdam
We vliegen vandaag terug van Amman naar Amsterdam.